Szwedzki to język z grupy północnogermańskich języków wschodnich, którym mówi ponad 9 mln ludzi głównie w Szwecji, ale również w części Finlandii. Jego wyjątkowość objawia się tym, że każdy region, a jest ich aż 21, mówi innym dialektem. Może się to wydawać mało istotne, lecz zdarzają się sytuacje, w których mieszkaniec Sztokholmu, położonego na południu kraju, będzie miał trudność ze zrozumieniem osoby mieszkającej w regionie Norrbotten, położonym na północy Szwecji. Wszystkie te dialekty i różnice między poszczególnymi regionami powinien znać tłumacz przysięgły, który przed uzyskaniem uprawnienia do wykonywania tego zawodu jest dokładnie sprawdzany ze znajomości języka szwedzkiego podczas egzaminu na tłumacza przysięgłego.
Na chwilę obecną w Polsce mamy dziewięćdziesięciu siedmiu tłumaczy przysięgłych języka szwedzkiego, a statystyki pokazują, że do egzaminu na tłumacza przysięgłego w ciągu ostatnich pięciu lat podeszły cztery osoby, z czego trzy uzyskały pozytywną ocenę z pierwszej części egzaminu i zakwalifikowały się do kolejnej- ustnej.
Do egzaminu na tłumacza przysięgłego może podejść praktycznie każdy, lecz aby po otrzymaniu pozytywnych wyników uzyskać prawo do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego, powinno się spełnić warunki zawarte w ustawie o zawodzie tłumacza przysięgłego. Zawiera ona zapis o tym, że tłumacz przysięgły powinien posiadać obywatelstwo polskie, ewentualnie obywatelstwo państw członkowskich EFTA lub jednego z państw członkowskich UE, a także na zasadzie wzajemności obywatelstwo innych państw. Tłumacz przysięgły powinien znać język polski i język szwedzki na poziomie zaawansowanym (umiejętność ta sprawdzana jest na egzaminie), mieć pełną zdolność do czynności prawnych jak również nie może być również karany za przestępstwa np.: skarbowe. Ustawa wymaga również ukończenia studiów wyższych i zdania wyżej wspomnianego egzaminu.
Do ministerialnego sprawdzianu może przystąpić osoba, która złożyła wniosek o dopuszczenie do egzaminu na tłumacza przysięgłego języka szwedzkiego oraz uiściła opłatę egzaminacyjną w wysokości 800zł nie później, niż tydzień przed wyznaczonym terminem egzaminu. To są właściwie jedyne warunki, które należy spełnić, by podejść do egzaminu. Pozostałe, opisane we wcześniejszym paragrafie, należy uzupełnić przed zaprzysiężeniem, na którym spotykają się tylko Ci, którzy egzamin zdali.
Egzamin na tłumacza przysięgłego języka szwedzkiego
Podział egzaminu na tłumacza przysięgłego jest taki sam, jak w przypadku każdego egzaminu językowego w Ministerstwie Sprawiedliwości i składa się z części pisemnej i ustnej. Pierwsza z nich (pisemna) polega na tłumaczeniu czterech tekstów z jednego języka na drugi, w tym przypadku z języka polskiego na język szwedzki i odwrotnie. Są to zazwyczaj teksty pisane specjalistycznym językiem, by szczegółowo sprawdzić umiejętności językowe kandydata na tłumacza przysięgłego. W trakcie trwania części pisemnej istnieje możliwość korzystania ze słowników dwujęzycznych oraz z glosariusza. Żadne z przyniesionych ze sobą na egzamin pomocy naukowych nie może zawierać ustaw oraz kodeksów, ponieważ są one zabronione przez Państwową Komisję Egzaminacyjną. Przed rozpoczęciem egzaminu sprawdzane są wszystkie słowniki przyniesione przez pretendentów na tłumacza przysięgłego, czy aby na pewno nie zawierają zakazanych treści. Część pisemna trwa cztery godziny, podczas których należy przetłumaczyć wszystkie teksty w dowolnej kolejności. Zaliczenie tej części testu oznacza, że podchodzący do egzaminu otrzymał minimum 150/200pkt. możliwych do uzyskania. Taką ilość punktów otrzymują jednak jedynie Ci, którzy są biegli w słownictwie prawniczym, ekonomicznym, sądowniczym czy finansowym.
Kolejna część egzaminu (ustna) dzieli się na dwie części. Pierwsza poświęcona jest tłumaczeniu konsekutywnemu, a druga „a vista’. Tłumaczenie to polega na tłumaczeniu ustnym ze słuchu (tłumacz słysząc kilka zdań jakiegoś tekstu, tłumaczy je bezpośrednio na język obcy), a vista natomiast na tłumaczeniu ustnym tekstu czytanego (tłumacz czytając wzrokiem tekst zapisany w jednym języku, jednocześnie przekłada go na inny język na głos). Część ustna uważana jest za trudniejszą od pisemnej. Przede wszystkim dlatego, że podczas tłumaczenia ustnego nie ma czasu na dłuższe zastanawianie się nad tym, jakiego słowa użyć do przetłumaczenia danego sformułowania. Tłumaczenie następuje bezpośrednio po usłyszeniu lub przejrzeniu wzrokiem tekstu, a więc sprawdza umiejętność płynnego przekładu ustnego. Jednakowo jak w części pisemnej, podczas tłumaczenia ustnego należy zdobyć minimum 150 punktów (z możliwych do uzyskania dwustu), aby zaliczyć tą część egzaminu.
Co się dzieje po ogłoszeniu wyników egzaminu?
Wyniki części pisemnej znajdują się na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości w zakładce ’Wyniki egzaminu pisemnego’. Dobre lub złe wieści po zakończeniu egzaminu ustnego przekazywane są telefonicznie i to właśnie wtedy otrzymuje się również informację o najbliższym terminie zaprzysiężenia. Podczas niego składane jest ślubowanie, w którym przyrzeka się sumienność i bezstronność w wykonywaniu obowiązków tłumacza, a także uczciwość i zachowanie etyki zawodowej. Podczas części oficjalnej tłumacz przysięgły otrzymuje dwa dokumenty potwierdzające uzyskane przez niego kwalifikacje.
Ostatnim krokiem, przed rozpoczęciem pracy tłumacza przysięgłego języka szwedzkiego, jest zamówienie pieczęci w Mennicy Polskiej. Standardowa cena za wykonanie takiej pieczęci to ok. 340zł. Płacąc taką kwotę niestety trzeba liczyć się również ze ‘standardowym’ czasem realizacji, który często trwa kilka tygodni. Warto zastanowić się nad zamówieniem atrybutu tłumacza w trybie ekspresowym (3 dni), jeśli ma się pewność, że Klient zapuka do drzwi równie ‘ekspresowo’. Wyboru trybu zamówienia dokonuje sam tłumacz, ponieważ to on płaci za pieczęć z własnej kieszeni, chociaż zamówienie do Mennicy wystawia Ministerstwo Sprawiedliwości.